Indukcja porodu – najczęstsze błędy lekarzy
Indukcja porodu jest wywołaniem czynności skurczowej mięśnia macicy przed jej samoistnym rozpoczęciem.
Preindukcja porodu to postępowanie mające na celu przyspieszenie dojrzewania szyjki macicy i zwiększenie skuteczności indukcji porodu. Sytuacje, w których kontynuowanie ciąży jest potencjalnie bardziej ryzykowne dla płodu i/lub matki niż jej zakończenie, stanowią wskazanie do preindukcji/indukcji porodu.
Metody indukcji porodu i preindukcji porodu mogą być farmakologiczne oraz mechaniczne.
W tym artykule opiszemy jak właściwie przygotować rodzącą do podania oksytocyny i prawidłowo monitorować parametry życiowe matki i płodu, aby nie doszło do błędu medycznego, który może być tragiczny w skutkach np. : pęknięcie macicy lub/i niedotlenienie noworodka, które mogą doprowadzić do niepełnosprawności dziecka.
Do najczęściej spotykanych błędów w indukcji porodu zaliczamy:
- niespełnione warunki do indukcji porodu
- nieuwzględnienie przeciwwskazań do indukcji porodu
- nieuwzględnienie wskazań do indukcji porodu
- zastosowanie nieprawidłowej metody indukcji porodu
- nieprawidłowe dawkowanie oksytocyny
- nieznajomość metod reanimacji/resuscytacji wewnątrzmacicznej płodu
- nieuwzględnienie przeciwwskazań do stosowania prostaglandyn
- nieprawidłowe dawkowanie mizoprostolu
- nieznajomość nowych preparatów prostaglandyn
- nieznajomość bardzo bezpiecznej, niepowodującej tachysystole metody indukcji porodu – założenia cewnika Foleya
Indukcja porodu – warunki i postępowanie
Indukcja powinna być poprzedzona szczegółowym wywiadem położniczym i badaniem klinicznym. Należy dokładnie określić:
- położenie i dobrostan płodu
- umiejscowienie łożyska
- wskazania do indukcji, uwzględniając przeciwwskazania
Najistotniejszym elementem decydującym o skuteczności indukcji porodu jest stan szyjki macicy i jej dojrzałość. W sytuacji, gdy szyjka macicy jest niedojrzała, należy przeprowadzić preindukcję porodu. W takim przypadku wskazania do indukcji porodu stają się jednocześnie wskazaniami do preindukcji porodu. Stan i dojrzałość szyjki macicy oceniane są podczas badania, standardem jest skala punktowa według Bishopa.
Ustalenie wartości wskaźnika szyjkowego według Bishopa polega na ocenie pięciu jej parametrów:
- zgładzenia
- rozwarcia
- konsystencji
- usytuowania w kanale rodnym
- oraz stosunku części przodującej do linii międzykolcowej
Ocena dojrzałości szyjki macicy w skali Bishopa stanowi najbardziej wiarygodny wskaźnik prawdopodobieństwa przeprowadzenia skutecznej indukcji porodu.
Ocena dojrzałości szyjki macicy
Wyróżnia się następujące stopnie dojrzałości szyjki macicy:
- szyjka macicy niedojrzała: ≤5 pkt w skali Bishopa
- szyjka macicy dojrzała: ≥6-8 pkt w skali Bishopa
- bardzo dojrzała szyjka macicy: >8 pkt w skali Bishopa
Warunkiem bezwzględnie koniecznym podczas indukcji i stymulacji czynności skurczowej macicy z żywym płodem jest stałe monitorowanie jego stanu oraz czynności skurczowej mięśnia macicy (badanie kardiotokograficzne, KTG).
Indukcja porodu – wskazania
Do najczęstszych wskazań należą:
- przekroczenie terminu porodu >41 tygodnia ciąży
- samoistne przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego (bez czynności skurczowej)
- schorzenia przebiegające z nadciśnieniem w ciąży
- wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania płodu (IUGR)
- schorzenia matczyne
- konflikt serologiczny
- psychosomatyczne, np: wyczerpanie matki
- logistyczne, np: ryzyko nagłego porodu, duża odległość od szpitala
Indukcja porodu – przeciwwskazania
Wśród przeciwwskazań są:
- regularna czynność skurczowa
- łożysko przodujące, naczynia przodujące
- przedwczesne oddzielenie łożyska
- przodowanie/wypadnięcie pępowiny
- bezwzględna niewspółmierność główka-miednica
- poprzeczne położenie płodu
- ciąża wielopłodowa z płodem przodującym w położeniu miednicowym albo poprzecznym
- przebyte cięcie cesarskie (poza cięciem poprzecznym w dolnym odcinku) albo stan po uterotomii (otwarcie jamy macicy: histeroskopowe, laparoskopowe, laparotomia)
- stan po pęknięciu macicy
- aktywna objawowa opryszczka narządów płciowych w czasie porodu
- objawowy zespół zakażonej owodni
- inwazyjny rak szyjki macicy
- przeciwwskazania farmakologiczne
- alergie na preparaty prostaglandynowe, względnie ich składniki
- matczyny stan astmatyczny w przeszłości/w czasie ciąży
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego z ciężkim ostrymi nawrotami
Gdzie szukać pomocy?
Jeżeli Ty lub Twoje dziecko doznaliście trwałego uszczerbku na zdrowiu z winy lekarza przy porodzie, niezwłocznie zadzwoń do Fundacji Od Poczęcia Do Narodzin. Od wielu lat wspieramy poszkodowane dzieci i ich rodziców. Bezpłatnie przeanalizujemy Twoją dokumentację okołoporodową i wskażemy czy doszło do błędu lekarskiego przy porodzie.