Kordocenteza

Kordocenteza jest najtrudniejszym do wykonania inwazyjnym badaniem prenatalnym, czyli badaniem dziecka znajdującego się w łonie matki. Dzięki takiemu badaniu, możliwa jest ocena chromosomów oraz DNA płodu. Ogólnie rzecz biorąc, kordocenteza polega na pobraniu krwi z żyły pępowinowej. Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Lekarz za pomocą długiej i cienkiej igły punkcyjnej wkłuwa się przez powłoki brzuszne do pępowiny, a następnie z pętli pępowinowej pobiera krew do analizy. Generalnie, kordocenteza jest dość trudna do wykonania, szczególnie w sytuacji złego umiejscowienia łożyska. Dlatego też, pobieranie krwi odbywa się pod kontrolą USG. Niemniej jednak, takie rozwiązanie gwarantuje dziecku i przyszłej mamie bezpieczeństwo. Samo badanie trwa kilkanaście minut, jednakże bezpośrednio po badaniu, ciężarna pozostaje przez kilka godzin pod opieką lekarską. Ostatecznie, na wynik badania czeka się zwykle około 7 dni.

Przeciwwskazaniami do wykonania kordocentezy są m.in. WZW typu B i C u matki.

Co bada kordocenteza?

Niewątpliwie, dzięki zastosowaniu kordocentezy, podczas której pobrano krwinki białe płodu, możliwa jest ocena i badanie, m.in.:

• cytogenetyczne
• grupy krwi płodu
• morfologii
• równowagi kwasowo-zasadowej
• wrodzonej infekcji

Ponadto, kordocenteza stosowana jest w diagnostyce i leczeniu m.in.:

• choroby hemolitycznej płodu
• wad genetycznych
• transfuzji krwi lub podania leków przez pępowinę do płodu

Co można zdiagnozować za pomocą kordocentezy?

Kordocentezę wykonuje się około 18 tygodnia ciąży. Lekarz zleca badanie, gdy u ciężarnej wystąpi konflikt serologiczny. Na podstawie wyników kordocentezy można zdiagnozować, w szczególności.

• kariotyp, czyli zestaw chromosomów
• DNA stwierdzając, czy dziecko jest obarczone chorobą genetyczną np.: zespół Downa, zespół Edwardsa, zespół Patau
• istniejące zakażenia
• gazometrię płodu
• morfologię i grupę krwi, w szczególności przy ryzyku wystąpienia konfliktu serologicznego
• anemię płodu
• małopłytkowość płodu
• koagulopatię płodu
• hemoglobinopatię płodu
• ilość przeciwciał w krwi matki niszczących czerwone ciałka płodu – w przypadku, gdy liczba przeciwciał jest duża, możliwe jest wykonanie przetaczania krwi jeszcze w łonie matki (transfuzje dopłodowe)
• niedokrwistość płodu
• obrzęk uogólniony płodu o nieznanej przyczynie
• wady serca płodu
• hipotrofię płodu
• infuzje dopłodowe
• niepowodzenia hodowli komórek płynu owodniowego
• potencjalnie uleczalne wady wrodzone
• znacznego stopnia opóźnienie rozwoju płodu o niejasnej przyczynie
• niektóre zaburzenia metaboliczne
• zakażenia wewnątrzmaciczne, czyli m.in. toksoplazmoza, parwowiroza B19, cytomegalia lub różyczka

Kordocenteza kiedy i gdzie jest wykonywana?

Kordocenteza wykonywana jest w warunkach szpitalnych. Powikłania kordocentezy występują najczęściej w sytuacji, kiedy zabieg jest przeprowadzany przed 19 tygodniem ciąży i w usadowieniu łożyska na ścianie tylnej. Największym ryzykiem związanym z kordocentezą jest poronienie, zatem Twoja decyzja o poddaniu się badaniu musi być świadoma. Poronienie zdarza się mniej więcej raz na 100 procedur. Do innych zagrożeń związanych z kordocentezą należą, przede wszystkim:

• utrata krwi w miejscu, w którym wbijano igłę
• infekcja wewnątrzmaciczna
• zakażenie
• uszkodzenie struktur płodu
• zmniejszenie tętna płodu
• bradykardia płodu
• ryzyko pęknięcia pęcherza płodowego
• krwiak pępowinowy lub zakrzep w pępowinie
• alloimmunizacja matki krwinkami płodu
• przedwczesne pęknięcie błon płodowych
• wewnątrzmaciczne obumarcie płodu

Ponadto, wobec ryzyka wystąpienia powyższych powikłań, wskazana jest profilaktyka antybiotykowa. Natomiast, matka z grupą krwi Rh (–) powinna otrzymać immunoglobulinę anty-D bezpośrednio po zabiegu.