25 tydzień ciąży

W dwudziestym piątym tygodniu ciąży, czyli dwadzieścia trzy tygodnie po zapłodnieniu, dziecko mierzy 31 cm (wymiar CHL) i osiąga wagę nawet 800 gramów. Ciało dziecka nabiera właściwych proporcji, a skóra staje się różowa, choć nadal jest bardzo cienka i delikatna.

Układ szkieletowy dziecka w dwudziestym piątym tygodniu ciążykostnieje, a mięśnie nabierają siły. Wszystkie kopnięcia malucha są dobrze wyczuwalne, a nawet widoczne na brzuchu mamy, tak że poczuć je może przyszły tatuś. Ponadto, po dwudziestym czwartym tygodniu ciąży rozwija się układ oddechowy dziecka.

25 tydzień ciąży – rozwój dziecka

• W dwudziestym piątym tygodniu ciąży dziecko wygląda już zupełnie jak miniaturka noworodka. Jego twarz, ręce i nogi są już ładnie rozwinięte.Mają też odpowiednie proporcje.
• W dalszym ciągu rozwija się układ oddechowy, przygotowujący się do przejęcia funkcji dostarczania tlenu do małego organizmu. W płucach rozwijają się małe oskrzeliki i pęcherzyki płucne. Otwierają się dziurki w nosie, które wcześniej były zasklepione. W całym organizmie rozwijają się naczynka włosowate, które poprawiają ukrwienie tkanek, mięśni i narządów.
• Dzieci nabierają coraz więcej sprawności fizycznej i świadomości otaczającego świata. Dziecko w tym wieku eksploruje przestrzeń macicy wokół siebie. Dotyka i łapię pępowinę, swoje nogi, ręce i twarz. Jeśli masz bliźniaki – będą się dotykać nawzajem, wchodzić w interakcje. Jest to początek rozwoju szczególnej więzi łączącej bliźnięta aż do śmierci.
• Następuje intensywny rozwój kręgosłupa.Formują się kręgi kostne, stawy i więzadła. Cała ta misterna konstrukcja będzie w przyszłości podtrzymywać ciężar ciała dziecka i pośredniczyć, przez zawarty w niej rdzeń kręgowy, w sterowaniu całym organizmem.
• Na skutek skostnienia małych kostek w uchu wewnętrznym, dziecko słyszy coraz lepiej. Potrafi już rozpoznawać nie tylko twój głos, ale również głosy osób, z którymi przebywasz na co dzień. Co ciekawe, dzieci na tym etapie mocniej reagują na męskie głosy, które są niższe i lepiej przez nie identyfikowalne i słyszalne. Jeśli więc przyszły tatuś będzie regularnie mówił do dziecka, to jego głos zostanie szybko zapamiętany i łatwiej mu będzie opiekować się noworodkiem w przyszłości.

25 tydzień ciąży – zmiany w organizmie

• Coraz szybszy wzrost dziecka i łożyska oraz coraz większa ilość płynu owodniowego powodują, że macica w dwudziestym piątym tygodniu ciąży jest już wielkości piłki do siatkówki. W efekcie coraz trudniej będzie ci się poruszać. Problemem nie jest już sam przesunięty środek ciężkości. Noszenie na co dzień tak dużego brzucha jest po prostu męczące.
• Ubędzie ci trochę gracji w ruchu. Nie będziesz już skakać jak sarenka, a raczej poruszać się majestatycznie jak leniwa lwica. Pamiętaj, wszystkie te zmiany mają charakter przejściowy. Są to nowe doświadczenia, które wzbogacają twoją kobiecość, a które niedługo miną bezpowrotnie (albo powrócą przy następnej ciąży). Nie walcz z nimi, a doświadczaj ich pełną piersią!
• Będziesz odczuwać trudności z nabraniem powietrza do płuc. Jest to spowodowane uciskiem macicy na przeponę. Mama musi teraz włożyć coraz więcej wysiłku w każdy oddech, same oddechy będą natomiast płytsze i będziesz oddychać więcej razy w ciągu minuty, tak jakbyś miała ciągle lekką zadyszkę.

• Generalnie objaw taki jest normalny i nie jest powodem do niepokoju.Jjeśli jednak trudności z oddychaniem pojawią się nagle lub będą miały duże nasilenie, należy niezwłocznie udać się do szpitala lub wezwać pogotowie. Może być to objaw poważnych powikłań ciąży.

• W tym okresie, jeśli nie doświadczyłaś ich wcześniej, mogą pojawić się niebolesne, nieregularne skurcze macicy (tzw. skurcze Braxtona-Hicksa). Są to lekkie napinania macicy, która ćwiczy do porodu i są niegroźne ani dla matki, ani dla dziecka. Jeśli jednak skurcze pojawiłyby się regularnie i były bolesne, trzeba jak najszybciej udać się do lekarza.
• Szybko rosnący brzuch powoduje znaczne rozciąganie skóry, co objawia się swędzeniem. U niektórych kobiet mogą pojawić się ciemne, poprzeczne lub biegnące z góry na dół, wzdłuż brzucha, kreski – są to rozstępy. Aby zminimalizować ich ryzyko, należy nawilżać i masować skórę.
• Za rozstępy w głównej mierze odpowiada skłonność genetyczna. Jeśli twoja mama je miała, również ciebie najprawdopodobniej nie ominą. W razie czego więc nie miej pretensji do producentów kremów – robili co mogli.
• Na tym etapie ciąży możesz zacząć chrapać. Jeśli zostaniesz obudzona w nocy szorstkim „nie chrap” – nie zaprzeczaj, tylko wytłumacz partnerowi, że w ciąży jest to najzupełniej normalny objaw i z pewnością minie po rozwiązaniu. Poproś go o wyrozumiałość i nieprzerywanie snu ciężarnej. Możesz zaopatrzyć partnera w stopery („korki”) do uszu, jeśli chrapanie będzie mu przeszkadzać w spaniu.
• W dalszym ciągu towarzyszyć ci będą dobrze znane dolegliwości ciążowe, jak bóle w pachwinach, bezsenność, częste zmiany nastrojów, bóle głowy, częste parcie na pęcherz, wzdęcia, zgaga, obrzęki nóg i stóp, zaparcia, hemoroidy, etc.

25 tydzień ciąży – proces ciąży

• W okolicach dwudziestego piątego tygodnia ciąży, na skutek nacisku główki dziecka na kości miednicze, powodującego kompresję nerwów (nerw kulszowy) znajdujących się w tym rejonie. Mogą wystąpić przewlekłe bóle, które zaostrzają się w momencie nagłego podjęcia aktywności ruchowej.Jjest to tak zwana rwa kulszowa. Ból pojawiał się będzie w krzyżu, nogach i pośladkach.
• U niektórych kobiet dodatkowo obserwuje się zanikanie czucia w tych rejonach ciała czy mrowienie. Zwykle następuje ostre zakłucie w okolicach krzyżowych, które następnie bardziej tępo promieniuje aż do stóp. Rwa kulszowa w dwudziestym piątym tygodniu ciąży nie jest częstym objawem, ale jest na tyle dokuczliwa, że może przysłonić całą radość z oczekiwanego macierzyństwa.
• Bóle te dokuczają szczególnie w nocy, gdy zmieniasz pozycję podczas snu. Potrafią wybudzić cię ze snu i w dalszym ciągu przyczynić się do pogłębiania bezsenności i niewyspania.

• Ból wywołany rwą kulszową, szczególnie jeśli pojawi się pierwszy raz i nagle, może być pomylony przez ciężarną z bólami porodowymi. Rozróżnienie tych dwóch rodzajów bólu jest stosunkowo proste.

• Niestety w ciąży większość leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, które są skuteczne w redukcji bólu rwy kulszowej jest niemożliwa do stosowania ze względu na dobro dziecka. Pozostaje pomoc fizjoterapeuty, masaże i czekanie na poród. Czasem zdarza się, że dziecko zmienia pozycje w macicy i dolegliwości ustają. Pocieszające jest również, że wszystkie te objawy przejdą w momencie, gdy urodzi się dziecko. Do tego czasu będziesz musiała sobie jednak jakoś poradzić. Poniżej znajdziesz kilka porad, które pomogą ci przejść przez ciążę z uśmiechem.
• W przypadku pojawienia się rwy kulszowej możesz sobie pomóc poprzez zmianę materaca, na którym śpisz. Pamiętaj o odpoczynku, aby stawy nie były obciążone. Dobrze byłoby również, gdybyś zadbała o swoją postawę, a więc chodziła wyprostowana. Ćwiczenia pod nadzorem fizjoterapeuty także mogą zwalczyć dolegliwości spowodowane przez rwę kulszową.